Deprem performans analizi, yapıların deprem yükleri altında nasıl davrandığını belirlemek ve bu yükler karşısında hedeflenen performans seviyelerine ulaşmalarını sağlamak amacıyla yapılan kapsamlı ve detaylı mühendislik çalışmasıdır. Bu süreçte analiz edilmeden önce alınması gereken veriler vardır. İlk önce yapıyı inceleme tespit,etüd ve deney yapılmalıdır. Bu yapılan yöntemlerin projesinde uygun olarak yapılıp yapılmadığı, malzeme ve kesit bilgilerini detaylıca tespit edilerek yapının mevcut halini rölövesi çıkartılır. Yapının geometri yapısı ve mekanik özelliklerini incelenerek gerekli yöntemleri uzman mühendislerin kararıyla yöntemlerin karar verilmesi gereklidir. Bundan dolayı, mevcut yapıda tahribatlı ve tahribatsız yöntemler kullanılarak gereken veriler elde edilir. Tahribatlı ve tahribatsız yöntemleri bir göz atmak gerekirse;

Tahribatlı Yöntemler

Karot alma

Karot alma yöntemi, betonarme yapı elemanından alınan silindirik beton numuneleri alınarak laboratuvar alanında betonun ne kadar dayanımı olduğunu test edilmesini sağlar. Bu işlemden dolayı, Numune alma işlemi yapıya küçük de olsa bir zarar vermeyecek derecede el karot veya sulu karot makineleri kullanılarak gerçekleştirilir ve elde edilen numuneler yapı elemanın basınç dayanımı testi yapılır. Yapının yapıldığı yılı, yapı elemanın mevcut beton daynımı hakkında veri alınmasını sağlanır.

Beton Sıyırma Yöntemi

Beton sıyırma yöntemi, betonarme elemanların üzerindeki beton ve sıva tabakasının sıyrılarak mekanik ekipmanlar kulllanılarak donatıların çapı, aralığı ve korozyon durmunu ölçerek incelenmesini sağlar. Sıyrılan tabakayı yeniden kaplatarak yöntem tamamlanır.

Tahribatsız Yöntemler

Röntgen Yöntemi

Röntgen cihazı, yapının içindeki yapı elemanlarında donatıların yerini, boyutunu, miktarını ve düzenini tahribatsız olarak belirlemek için kullanılır. Röntgen cihazı yapı elemanına zarar vermeden donatı hakkında bilgi vererek taranmasını sağlar ve elde edilen görüntüler analiz ederek donate sınıfını ve korozyon durumu hakkında bilgiler verir.

Beton Test Çekici

Beton test çekici yöntemde ise, beton yüzeyine belirli bir darbe uygulayarak geri tepme değerini ölçerek betonun yüzey sertliğini ve mevcut beton dayanımı ve donatısını hakkında bilgi verir. Schmidt çekici ile binadaki beton kalitesinin dağılımını anlamak iyi bir yaklaşımdır.

Deprem performans analizinde kullanılan tahribatlı ve tahribatsız yöntemler, yapıların mevcut durumunu değerlendirerek depreme karşı yapı elemanlarının dayanımını artırmak için önemlidir. Tahribatlı yöntemler, beton ve donatı kalitesi hakkında kesin sonuçlar sağlarken, tahribatsız yöntemler yapıya zarar vermeden kapsamlı bilgi sunar. Bu yöntemler bir arada kullanılarak yapıların deprem performansı en doğru şekilde analiz edilir ve elde edilen verilerle daha doğru güçlendirme yöntemleri seçilmesini sağlar.