Dünyanın en aktif deprem kuşaklarından birinde yer alan ülkemiz için deprem güçlendirme çalışmalarının, statik analizlerin olası deprem durumunda can güvenliğini sağlamak amacıyla yapılması gerektiğini ve önemini önceki yazılarımızda vurgulamıştık. Geçtiğimiz haftalarda İstanbul’da meydana gelen 5,8 büyüklüğündeki deprem; eğitim gördüğümüz, çalıştığımız, içinde yaşadığımız yapıların depreme karşı ne kadar güvenli olduğu sorusunu tekrardan akıllarımıza getirirken, bizleri deprem gerçeğiyle yeniden yüzleştirdi.

Deprem yerkabuğunun içindeki kırılmalardan dolayı meydana gelen sonucunda aniden yer yüzeyini sarsan ve önlenemeyen bir doğa olayıdır. Başka bir değişle üzerine yaşam inşa ettiğimiz yeryüzünün ayaklarımızın altından kaymasıdır. Geçmişte gerekli tedbirler alınmadığı için sayısız hayatı sonlandıran deprem, ihtiyaç duyulan önlemler alınmadıkça sevdiklerimizi hayatını tehlikeye atmaya devam edecektir. Böylesi bir durumda yapılması gereken ise “Deprem değil, bilinçsizlik öldürür!” ilkesiyle ile beşeri unsurların verebileceği zararları minimum düzeye indirgemektir.

Depremin yıkıcı etkilerinden sakınmak için yapılması gereken çalışmalardan biri de dayanıksız ve çürük yapıların belirlenmesidir. Bir binanın oluşturduğu risk veya dayanıklılık durumu DEPREM RİSK RAPORU sonucuna bakılarak yorumlanır. En basit tanımıyla deprem risk raporu, binanızın güvenliğini teyit eden ve gerekli görüldüğü takdirde yapının dönüştürülüp esneklik kazanmasına karar veren belgedir. Aynı zamanda deprem risk raporu yürürlükte olan kentsel dönüşüm projelerinden yararlanmak için atılması gereken ilk adımdır. Peki, bina risk raporu nasıl alınır? Evlerinin afet riski taşıdığını düşünen bina sakinleri deprem risk raporu almak için bazı belgeleri hazırlamalıdırlar. Kişiler öncelikle bağlı bulundukları belediyelerin İmar veya Tapu Müdürlüğü’nden binaya ait statik veya mimari projeleri edinmelidirler. Bununla birlikte yönetmeliklerde yer alan diğer belgeleri(binanızın teknik, mühendislik raporları Tapu Fotokopisi nüfus cüzdanı vb. ) hazırlayarak süreci başlatabilirler. Alacağınız deprem raporu ancak T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca onaylı kurumlarca verildiği takdirde geçerlilik sağlayacaktır. Bir yapının Deprem Risk Raporunu alabilmeniz için bahsi geçen binanın yalnızca bir ferdinin başvurusu yeterlidir.

Deprem risk raporunun hazırlanması aşamasında binanızla ilgili yapılacak çalışmar aşağıda maddelenmiştir;

  • Binanızın Mimari Projesine bakılarak yerinde incelenir.
  • Elinizde binanıza ait proje mevcut bulunmuyor ise binanızın taşıyıcı sistem rölevesi danıştığınız firma tarafından hazırlanır.
  • Binanızı oluşturan betonun kalitesini belirlemek adına her kattan karot aracılığıyla beton numunesi alınır.
  • Karot aracılığıyla alınan beton numuneleri bakanlık tarafından onaylanmış yapı laboratuvarlarında yapılan “beton dayanım testlerinin” ardından ve rapor edilir.
  • Röntgen ve pas payı açılarak betonarme kolon, kiriş ve perdelerin donatı çap ve adetlerinin tespiti yapılır.
  • Röntgen ile Betonarme kolon, kiriş ve perdelerde etriye sıklığının tespiti;
  • Yapının oturtulduğu zeminin kalitesi ve taşıma kapasitesi ölçülür ve binanın konumlandırıldığı alandaki depremselliğin anlaşılması için zemin etüt raporunun çıkarılır.
  • İlgili yapının taşıyıcı sistemlerinin dinamik hesaplarını bilgisayar ortamında üç boyutlu modelleme kullanılarak yapılır ve Bina Deprem Performansının ortaya çıkarılır.
  • Gerçekleştirilen tüm faaliyet sonuçları ışığında ilgili yönetmelikler ve bakanlık teslim formatına uygun biçimde Bina Deprem Risk Raporu hazırlanır.