Zamanın iş ve insan hayatındaki tartışılmaz değeri her geçen gün helikopter ulaşımını tercih edenlerin sayısını artırmaktadır.

Sivil havacılık ve helikopter işletmeciliğinin ilerleyişinin de etkis ile helikopter taksi hizmetleri, ticari kullanım, turizm, doğal afetler ve yangınlarda ilk yardım, acil sağlık hizmetleri ivme kazanmakta ve daha fazla helikopter pisti inşaa edilmesi ile kullanım yaygınlığının artırılması teşvik edimektedir.

Günümüzde kişi ve kurumların helikopter sahibi olmaları ve aktif kullanmaları her ne kadar lüks olarak algılanmaktaysa da ileride vazgeçilmez bir gereklilik olacağını iddia etmek abartı olmayacaktır.

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü 2008 yılında ‘’Her Gökdelene Bir Heliport Projesi’’ sloganı ile birçok teşvik ve bilgilendirme programına başlamıştır. 2002 yılında 21 olan helipad sayısı 2016’da 65’e yükselmiş ve 33’ü yüksek binaların çatılarına olmak üzere 132 başvuru almıştır.

Helikopter iniş-kalkış alanlarının inşaası ve işletimine ait tüm yasal düzenlemeler Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce Heliport Yapım ve İşletim Yönetmeliği  ile takip edilmektedir.

Helikopter İniş Kalkış Alanları:

Heliport :  Helikopterlerin uzun süreli park etmelerine,  yakıt ve servis ihtiyaçlarının karşılanmasına, yolcu ve yük ve indirilip bindirilmesine olanak sağlayacak şekilde tasarlanırlar. Küçük bir helikopter havaalanı olarak düşünülebilir.

Helipad :  Basit teknik yapılar dışında önemli üstyapı tesisleri bulunmayan ve pilotların kendi insiyatifleri ile iniş ve kalkış yapabilecekleri minumum kapsamda tasarlanırlar.

Helidek : Deniz, göl gibi su üzerindeki yapılar üzerine yerleştirilmiş yüzen veya sabit iniş-kalkış platform alanıdır.

Helikopter iniş kalkış alanları, hemzemin veya yükseltilmiş herhangi bir kotta planlanabilir.

Helipad, Heliport, Helidek, Hospital Helipads Tasarım Kriterleri:

Helikopter pistlerinin (iniş kalkış alanlarının) tasarımı, talepler, mevcut koşullar ve yasal gerekliliklere göre yapılmaktadır. Bu alanların planlanmasında aşağıdaki hususların dikkate alınması gerekir:

– Hangi amaçla ve ne sıklıkta kullanılacak? (taksi, ticari, askeri, turizm, hastene, vs )

– Pisti kullanması muhtemel helikopterlerin modelleri ve sayıları nasıl ve ne kadar?

– Bölgedeki mevcut havaalanları ve diğer helikopter pistleri ne yakınlıkta?

– Yasaklanmış, sınırlı ve tehlikeli bölgelere yakınlığı var mı?

– Yılın farklı mevsimlerinde rüzgâr yönü gibi meteorolojik koşullar bilinmeli ve pistin herkoşulda havadan görülebililirliği kolaylaştırılmalıdır. Rüzgâr çorabı, bölgedeki engellere göre konumlandırılmalı ve inşaa edilmelidir. Rüzgâr çorabının havadan görülebilmesi ve tüm hava koşullarında işlevini doğru bir şekilde yerine getirmesi garanti edilmelidir.

– Arazi/yer kapasitesi talep edilen pist tipi ile uyumlu mu? Beraberindeki münferit yapılar ve ekipmanlar için yeterli alanlar mevcut mu? (helikopter pistine erişim yolu, helikopterin yer manevrası,  konma ve havalanma alanı, son yaklaşma ve havalanma alanı, güvenlik alanı ve çitleri, hangar tesisleri, yangın söndürme araçları, ambulans, yolcu salonu, yolcu alımı / kalkış alanları, hava trafik kontrol kulübe ve hava mürettebatı dinlenme odaları, park yerleri vs.)

– Helikopter pisti olacak yüzeyin tipi, eğimi ve etrafındaki engellerin bilinmesi gerekmektedir. Helikopter pistinin eğimi, pist üzerinde su birikintisi olmadan suyu tahliye etmek için yeterli olmalı ve helikopterin yakın çevresinde bulunan alanı sudan uzak tutmak için uygun drenajlar yapılmalıdır. Nihai yaklaşım, kalkış ve güvenlik alanları düz ve tercihen sert zemin olmalıdır. Erişim yolları ve park alanları, ambulansların, yakıt ikmallerinin ve itfaiye araçlarının vb. ağırlığını taşımaya yetecek gücü sağlamalıdır.

Hastaneler İçin Helikopter Pistleri:

Helikopter pistlerinin hastanelerde veya yakın çevresinde bulunması acil müdahalelerde hayati önemdedir. Altın saat içinde hastaneye ulaştırılabilen bir hastanın hayatı kurtarılabilir.

Hastane helikopter pistlerinin planlaması, tasarımı, inşasında farklı olarak karşılaşılabilecek en büyük sorun, engelsiz erişilebilirlik ve güvenlik alanları için arazilerin mevcut durumlarıdır. Erişim hızı ve risklerin azaltılması bakımından en ideali hastane çatılarına planlanmasıdır. Çatıdaki helikopter pistlerinin yapısal tasarım süreci biraz daha karmaşık ve uzmanlık gerektiren bir alandır. Çatı üstü helipadler beton, alüminyum veya çelik olabilir.